Niềm tin vào Việt Nam sụp đổ cùng với Vinashin.

Đây là bài viết "Faith in Vietnam Falls With Shipmaker" trên tờ Wall Street Journal được facebook.com/dudoankinhte chuyển ngữ.

Frustration over Vietnamese state-run shipbuilder Vinashin's failure to repay loans it defaulted on last year is intensifying among creditors, potentially jeopardizing Vietnam's plans to draw more investment to improve its infrastructure and reduce the bottlenecks that threaten its growth.The problems at Vinashin point to the risks of investing in what, on the face of it, is one of the world's most attractive emerging markets. Vietnam's Communist-run government built up the firm, formally known as Vietnam Shipbuilding Industry Group, to be a major player in the global shipbuilding market to compete with heavyweight manufacturers in China, South Korea and Japan. The entire $750 million proceeds of the country's first-ever sovereign bond were channeled to Vinashin in 2005.

Sự thất vọng của các chủ nợ nước ngoài đối với tập đoàn đóng tàu quốc doanh Vinashin về việc trả nợ khoản vay mà Vinashin đã khất hẹn vào năm ngoái ngày càng gia tăng, đe dọa kế hoạch của chính phủ về việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài để nâng cấp cơ sở hạ tầng và làm dịu tình trạng "thắt cổ chai" (--tức thiếu hụt USD) vốn đang đe dọa đến sự phát triển. Cuộc khủng hoảng Vinashin đã cho thấy mức độ rủi ro trong việc đầu tư vào một trong những thị trường hấp dẫn nhất thế giới, dù tên gọi chỉ thể hiện "bề nổi" của nó. Chính phủ cộng sản Việt Nam (--nguyên văn: Vietnam's Communist-run government) đã thiết lập nên tập đoàn này, tên chính thức là Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam, để làm "đầu tàu" cạnh tranh trong lĩnh vực đóng tàu thế giới với những nhà sản xuất khác tại Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản. Toàn bộ 750 triệu USD tiền trái phiếu nước ngoài đầu tiên của Việt Nam đã được rót vào Vinashin trong năm 2005.

In 2007, the government provided a letter of support for the company to enable it to secure an additional $600 million syndicated loan to make the most of a rapid economic boom in the country.

But when Vinashin defaulted on that debt last December in the aftermath of the global economic crash,, the government refused to step in to help pay off the debt, which, in an indication of the boom in emerging markets, had been bought by investors around the world. Dozens of financial institutions invested in the loan, including, among others, Standard Chartered PLC, Credit Suisse AG, Depfa Bank PLC and hedge fund Elliott Advisers Ltd.

Some of Vinashin's lenders now complain that they have been deceived. For many, the government's letter of support was the only reason they felt sufficiently secure to lend to the company. This month, a group comprising just over half the lenders' group sent a letter to Vietnam's government demanding payment on the first $60 million, which was due in December.

Năm 2007, chính phủ ban hành một lá thư nhằm hỗ trợ Vinashin, cho phép tập đoàn này giành được khoản vay 600 triệu USD tổng hợp từ nhiều nhà đầu tư nước ngoài, hi vọng nó sẽ tạo ra sự bùng nổ kinh tế nhanh chóng cho đất nước.

Tuy nhiên khi Vinashin 'vỡ nợ' vào tháng 12 năm ngoái sau vụ khủng hoảng kinh tế toàn cầu, chính phủ đã dửng dưng không can thiệp để giúp đỡ Vinashin, vốn là một biểu tượng "quả đấm thép" của thị trường mới nổi Việt Nam, trả nợ đúng hẹn cho các chủ nợ. Hàng chục quỹ đầu tư nước ngoài đầu tư vào khoản vay này, trong đó gồm có Standard Chartered, Credit Suisse, Depfa Bank, quỹ mạo hiểm Elliot Advisers, và các cá thể khác.

Một vài chủ nợ của Vinashin than phiền rằng họ có cảm giác như bị lừa đảo. Đối với họ, lá thư hỗ trợ từ chính phủ chính là lý do duy nhất khiến họ cảm thấy an toàn để cho Vinashin vay. Vào tháng 5 này, hơn phân nửa số nhà đầu tư trong nhóm cho vay đã viết một lá thư gởi cho chính phủ Việt Nam yêu cầu trả nợ đối với gói 60 triệu USD lần thứ nhất, vốn đã đáo hạn vào tháng 12 năm ngoái.

"This was always a government-supported loan as far as the lenders are concerned," one person familiar with the situation told The Wall Street Journal. "Going forward, capital won't go to places where it isn't treated fairly."

Officials with Vinashin and the Vietnamese government didn't respond to requests for comment.

The problems with Vinashin highlight the risks investors take when they invest in these small markets. U.S. investors seeking higher yields have poured $5.6 billion into funds that invest in emerging-market bonds so far this year, though that is about half of last year's pace.

The standoff could pose a significant threat to Vietnam's prospects. The government already is struggling to come to grips with worsening inflation. The increase in Vietnam's consumer price index hit 17.51% in April and could reach further peaks in the months to come, complicating the immediate economic outlook for the country.

"Điều chúng tôi luôn luôn quân tâm rằng đây là khoản vay có hỗ trợ từ chính phủ", một người quen thuộc với tình hình cho tờ Wall Street Journal hay. "Ngoài ra, dòng vốn sẽ không bao giờ chảy vào chỗ mà chúng không được sử dụng hợp lý".

Quan chức Vinashin và chính phủ Việt Nam từ chối bình luận về lời nhận xét trên.

Vấn đề Vinashin nhấn mạnh tính rủi ro của nhà đầu tư đối với những thị trường nhỏ. Nhiều nhà đầu tư Mĩ tìm kiếm tỉ suất sinh lợi cao đã rót tổng cộng 5.6 tỷ USD tính tới thời điểm này trong năm vào những quỹ vốn tập trung vào trái phiếu của thị trường mới nổi, gần bằng phân nửa trên tổng số đầu tư hồi năm ngoái.

Cuộc khủng hoảng có thể đe dọa đáng kể đến viễn cảnh đầu tư tại Việt Nam. Hiện nay chính phủ đã phải đánh vật để kiềm hãm con số lạm phát cực kỳ tệ hại. Chỉ số giá tiêu dùng đã tăng tới 17.51% trong tháng 4 và có thể chạm mốc cao hơn thế nữa trong những tháng tiếp theo, trực tiếp làm phức tạp thêm triển vọng kinh tế của đất nước.

At the same time, analysts say Vietnam needs to attract more foreign investments to build up overburdened road and rail networks and to build power plants to provide the energy Vietnam needs to keep its economy briskly expanding. Deputy Prime Minister Hoang Trung Hai said earlier this month at the annual Asian Development Bank meeting in Hanoi that the country hopes to attract as much as $300 billion in investment and aid to fund an infrastructure effort that he said is needed to push the country onto a more robust growth path.

Some economists say the government is trying to get its macroeconomic policy in order to help revive confidence, setting to one side its customary pro-growth policies to better combat the loss of confidence which inflation can bring. Vietnam last week scaled back its growth target for the year to 6.5% from 7% to 7.5% in an effort to focus more tightly on restraining credit growth to better contain inflation.

The authorities also are trying to restore faith in their beleaguered currency, the dong, after a series of devaluations wiped off a fifth of the Vietnamese unit's value since mid-2008. To encourage people to cooperate, black-market trade in U.S. dollars and gold, once tolerated and widespread, has been severely curtailed in recent months to force people to save and invest in dong instead.

Trong lúc này, các nhà phân tích cho rằng Việt Nam cần thu hút thêm nhiều vốn đầu tư nước ngoài để nâng cấp hệ thống đường sá, đường sắt đang bị quá tải, cũng như xây dựng thêm nhiều nhà máy điện để cung cấp đủ năng lượng cần thiết cho sự phát triển năng động của nền kinh tế.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải tại hội nghị thường niên do Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tổ chức tại Hà Nội vào đầu tháng nay phát biểu Việt Nam hi vọng sẽ thu hút được nhiều nhất là 300 tỷ USD viện trợ và đầu tư để cung cấp cho các nỗ lực cải thiện cơ sở hạ tầng cần thiết để thúc đẩy đất nước tiến vào con đường ổn định phát triển hơn.

Nhiều nhà kinh tế học nhận xét chính phủ đang nỗ lực thi hành chính sách kinh tế vĩ mô nhằm vực dậy niềm tin, tạm thời gác qua chính sách tập trung tăng trưởng như thường lệ để lấy lại sự tin tưởng đã mất khi lạm phát tăng cao. Tuần trước Việt Nam đã hạ thấp mục tiêu tăng trưởng cho năm nay từ 7.5% xuống còn khoảng 6.5 - 7% để dồn trọng tâm cho việc hạn chế tăng trưởng tín dụng, nhằm kìm chế lạm phát.

Quan chức chính phủ đang cố gắng phục hồi lòng tin vào đồng nội tệ thiếu ổn định, VND, sau chuỗi sự kiện phá giá đồng tiền gần một phần năm trị giá của nó, tức 20%, kể từ giữa năm 2008. Để khuyến khích người dân cộng tác, thị trường chợ đen USD và vàng, từng được bỏ ngỏ và phát triển mạnh, đã bị cấm cản nghiêm ngặt trong những tháng gần đây để ép buộc người dân thay vào đó chuyển hướng đầu tư sang VND.

Citigroup economist Johanna Chua notes that the dong has risen by around 2% against the dollar over the past month and that the central bank appears "on track" to meet its target of keeping credit growth below 16% this year, compared with nearly 30% in 2010. UBS, meanwhile, still includes Vietnam among its most favored frontier markets.

The Vinashin crisis, though, is an ongoing drag on Vietnam's prospects, damaging both its reputation among international lenders and potentially slowing the inflow of foreign investments that have helped drive the country's economy in recent years.

Prime Minister Nguyen Tan Dung's goal was to turn Vinashin into a manufacturing powerhouse that would keep the shipbuilding industry in state hands, but the project fell apart when the global economic crisis hit in 2008, leaving Vinashin with around $4.4 billion in debts. The company's order book was slashed, crippling its cash flow. Last summer, police investigators arrested several top officials, including former chief executive Pham Thanh Binh, and accused them of falsifying financial statements to mask the true extent of the company's problems.

Johanna Chua, nhà phân tích tại Citigroup, ghi nhận VND đã tăng giá trị khoảng 2% so với USD trong tháng qua, và Ngân hàng Trung ương dường như đang thực hiện đúng mục tiêu là giảm tăng trưởng tín dụng dưới 16% trong năm nay, thay vì gần như 30% vào 2010. Trong lúc này, UBS vẫn liệt kê Việt Nam là một trong những thị trường tìm năng bên ngoài.

Tuy vậy, thảm họa Vinashin đang diễn ra là một dấu trừ lớn cho hình ảnh Việt Nam, hủy hoại không những tên tuổi của Việt Nam đối với các chủ nợ nước ngoài, mà nó còn có nguy cơ làm chậm lại dòng chảy vốn đầu tư nước ngoài vốn đã giúp nền kinh tế phát triển trong những năm gần đây.

Mục tiêu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đặt ra là nhằm biến Vinashin trở thành tập đoàn đóng tàu tầm cỡ để có thể giữ cho toàn ngành công nghiệp đóng tàu luôn nằm dưới sự điều hành của chính phủ, nhưng dự án đã dần dần tan rã sau cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới vào năm 2008, khiến cho Vinashin chìm trong 4.4 tỷ USD nợ nần. Danh sách đặt hàng đột nhiên ngưng bặt, làm tê liệt dòng tiền doanh thu. Mùa hè năm ngoái, cơ quan điều tra đã bắt giam một số lãnh đạo chủ chốt của tập đoàn, bao gồm cả cựu Tổng giám đốc điều hành Phạm Thanh Bình, với các cáo buộc giả mạo giấy tờ tài chính để che đậy sự thật về sai phạm tại Vinashin.

Moody's Investors Service, Standard & Poor's and Fitch Ratings have all downgraded Vietnam's credit ratings in recent months, in large part because of the problems at Vinashin. The prime minister apologized for his role in Vinashin's mismanagement in a nationally televised session of the country's legislature.

Investors involved in the $600 million syndicated loan say they have been surprised by the unresponsiveness of the Vietnamese government to their concerns. Lenders have tried numerous times over the past several months to get an idea of what is happening at Vinashin. Among other things, the government has transferred some Vinashin units to other state-run enterprises without seeking the approval of the company's creditors.

The government, though, has repeatedly said that Vinashin's debts aren't the state's responsibility, leaving Vinashin's lenders unclear on how to get their money back.

In the meantime, the financial situation at Vinashin itself appears to be growing more precarious. "They're not making any money on the ships and the government is asking local banks to extend more loans and asking suppliers to lend more support," says the person familiar with the situation at Vinashin. "But you just can't tell what's going on. It's so opaque."

Moody, Standard & Poor và Fitch đều đã hạ điểm tín dụng của Việt Nam trong các tháng gần đây, phần lớn là vì những gì đang diễn ra ở Vinashin. Thủ tướng đã nhận trách nhiệm sai phạm và quản lý yếu kém trên truyền hình tại phiên chất vấn của Quốc hội.

Các nhà đâu tư có liên quan trong khoản vay chung trị giá 600 triệu USD cho hay họ sững sờ trước thái độ vô trách nhiệm của chính phủ Việt Nam đối với vấn đề. Trong nhiều tháng qua, các chủ nợ đã nhiều lần cố gắng tìm hiểu xem chuyện gì đang diễn ra tại Vinashin. Cùng với nhiều sự việc khó hiểu khác, chính phủ đã chuyển đổi nhiều công ty thành viên trong tập đoàn Vinashin dưới sự điều hành của những tập đoàn quốc doanh khác mà không tìm kiếm một giải pháp đồng thuận từ những chủ nợ của công ty.

Thay vào đó, chính phủ liên tiếp cho rằng khoản nợ của Vinashin không thuộc trách nhiệm của nhà nước, bỏ mặc chủ nợ bối rối không biết làm cách nào để đòi lại số tiền cho vay.

Trong lúc này, tình hình tài chính của Vinashin diễn biến càng lúc càng đáng ngờ. "Họ đang không làm ra bất cứ đồng tiền nào trong việc kinh doanh tàu, và chính phủ thì đang kêu gọi ngân hàng địa phương nới rộng thêm nhiều khoản vay cũng như các nhà cung ứng địa phương mở rộng hỗ trợ", một người quen thuộc với tình hình tại Vinashin cho biết. "Nhưng không ai có thể nói được chuyện gì đang xảy ra. Mọi thứ đang rất mờ đục".

--------

Faith in Vietnam Falls With Shipmaker: http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703864204576321241877911856.html