Bài viết (*) được dịch bởi facebook.com/dudoankinhte; nhận xét, đánh giá đến từ tác giả khác.
When Vinashin, the now ailing Vietnamese state shipbuilder, raised about $1bn from international investors in 2007, everyone felt like a winner.
The company got the cash it needed to expand, the government demonstrated that Vietnam was integrating into the global economy, the investors got some much needed yield and the bankers got their fees (chiefly at Credit Suisse and Deutsche Bank). But, with the near-bankrupt company now unable to pay its debts and creditors frustrated at the lack of communication, Vinashin has become a case study in the perils of emerging market debt investment.
Khi Vinashin, mà lúc này đây là “con tàu chìm”, gây quỹ khoảng 1 tỉ USD từ các nhà đầu tư nước ngoài vào năm 2007, mọi người cứ ngỡ đây là một thành công lớn.
Khi Vinashin có đủ lượng tiền mặt cần thiết để phát triển, chính phủ cho rằng đất nước Việt Nam đang hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu, các nhà cầu tư cùng ngân hàng nước ngoài (chủ yếu là Credit Suisse và Deutsche Bank) đang kiếm ra những món lợi tức lớn, và những khoản phí từ thương vụ này. Tuy nhiên, công ty ở miệng vực phá sản không thể thanh toán các khoản nợ, cộng thêm việc phe chủ nợ đang rất lo lắng vì không có khả năng liên lạc được các quan chức có thẩm quyền, Vinashin đang trở thành một trường hợp điển hình cho hiện tượng đầu tư mạo hiểm vào thị trường mới nổi.
After failing in December to make a $60m repayment on a $600m loan arranged by Credit Suisse, Vinashin wrote to investors in a 1,000bn Vietnam dong ($48m) bond in January to tell them it was unable to make the latest coupon payment.
Coupon payments are due on other bond tranches over the next few months, including a 3,000bn Vietnam dong bond arranged by Deutsche Bank in 2007.
Vinashin, which nearly collapsed after amassing debts of more than $4bn while expanding into non-core activities, has appointed KPMG to advise on its restructuring and told Bloomberg it will report back to creditors by May or June.
Sau khi thất bại trong việc trả món nợ 60 triệu USD trong tổng số 600 triệu USD tiền nợ từ Credit Suisse vào tháng 12 năm ngoái, Vinashin đã viết cho các chủ nợ trái phiếu công ty trị giá 1000 tỉ VND (48 triệu USD) vào tháng 1 năm 2011, ám chỉ rằng công ty vẫn không thể chi trả hoàn toàn gói nợ đáo hạn trước đó (60 triệu USD).Thêm vào đó, một khoản nợ khác sắp đáo hạn trong vòng vài tháng tới, bao gồm trái phiếu trị giá 3000 tỉ VND từ Deutsche Bank năm 2007.
Vinashin, gần như phá sản sau những khoản nợ chồng chất trị giá trên 4 tỉ USD trong lúc mở rộng kinh doanh vào những lĩnh vực không thuộc chuyên ngành, đã thuê KPMG tư vấn cơ cấu nợ và nói với Bloomberg rằng công ty sẽ ra thông báo cho các chủ nợ vào tháng 5, hoặc 6 năm nay 2011.
But impatient hedge funds holding part of the Credit Suisse-arranged loan or some of the dong bonds have approached lawyers in Vietnam to find out if they can exert legal pressure on the company to either make the missed payments and meet all future payments or possibly even restructure the debt.
“The lack of communication has disappointed creditors,” said one such hedge fund manager, speaking on condition of anonymity. “We are willing to sit down with the company and work out a restructuring but the company says we can’t meet you at this time. Some creditors have said they will take action. But how and when they will do it, I don’t know.”
Fred Burke, managing partner of law firm Baker & McKenzie’s Vietnam office, told beyondbrics that it is “inevitable that some sort of legal action will have to be taken if the various parties don’t work out a negotiated resolution within a couple of months”.
Tuy nhiên, nhiều quỹ đầu tư nước ngoài, từ Credit Suisse hoặc những ai mua trái phiếu tiền đồng, đang tiếp cận với luật sự tại Việt Nam để tìm hiểu về khả năng gây áp lực pháp lí lên Vinashin do chậm trễ trả nợ lúc này, và có thể tất cả gói vay trong tương lai, hoặc thậm chí sau khi thỏa thuận lại nợ.
“Sự lẩn tránh liên lạc đã làm thất vọng chủ nợ”, một quản lí quỹ giấu tên cho hay. “Chúng tôi sẵn sàng ngồi xuống với công ty để thương lượng lại và tìm một giải pháp chung cơ cấu lại nợ, nhưng công ty từ chối, nói không thể gặp nhau trong thời điểm này. Vài chủ nợ cho rằng họ sẽ lên kế hoạch hành động, nhưng khi nào, và làm cụ thể ra sao, tôi không rõ.”
Fred Burke, quản lí của văn phòng tập đoàn luật Baker & McKenzie tại Việt Nam, cho tác giả biết là “
không thể tránh khỏi một hành động pháp lý sẽ xảy ra nếu các bên không cùng nhau thương lượng, tìm giải pháp chung trong vòng vài tháng tới”.
Vietnam’s bankruptcy law conforms to international standards on paper, he said. “The question is whether judges and the courts have the capacity to stand up and implement it without pressure,” he added.
Hedge funds accept that the chances of successfully suing a large state-owned company in a Vietnamese court room are slim.
An additional problem is that there is no consensus among creditors on the best way forward. The hedge funds, some of whom are distressed situation specialists who picked up Vinashin debt in the secondary market, may be keen to increase pressure on the Vietnamese government to help the troubled company pay its foreign investors.
Luật phá sản của Việt Nam phù hợp với tiêu chuẩn thế giới về mặt lý thuyết, Fred nhận xét. “Câu hỏi được đặt ra là liệu thẩm phán và tòa án có đủ khả năng đứng lên và thi hành luật lệ mà không vấp phải áp lực [chính phủ]”, Fred nói.
Một vướng mắt khác là các chủ nợ chưa có tiếng nói đồng thuận để giải quyết. Nhiều quỹ đầu tư, trong số đó có có những chuyên gia đang ‘dằn vặt’ vì đã chọn Vinashin trong một thị trường thứ cấp để cho vay, sẽ có thể không ngần ngại mà gia tăng áp lực lên chính phủ Việt Nam để giúp công ty Vinashin trả nợ cho nhà đầu tư nước ngoài.
But large banks like Credit Suisse and Standard Chartered, who are among the creditors of the $600m Vinashin loan, have long term business interests in Vietnam and are not quite so keen to clash with the government.
If the creditors have learnt some hard lessons about the perils of investing in a state-owned company in a secretive, communist-ruled country, the Vietnamese government has also been forced to come to terms with the realities of opening up the economy to foreign investors.
The congenial bankers in suits may arrange the debt but it is the Texas-based special situation funds and the Hong Kong-based vulture funds with whom you have to cut a deal when it all goes wrong.
Nhưng những ngân hàng lớn như Credit Suisse và Standard Charted, trong số nhiều chủ nợ của khoản vay 600 triệu USD, đang có nhiều kế hoạch kinh doanh tại Việt Nam trong tời gian dài, và không sẵn sàng lắm để ‘đối đầu’ với chính phủ.
Nếu chủ nợ đã học được một bài học thích đáng về việc cho vay mạo hiểm một tập đoàn nhà nước trong một chính phủ mờ ám, do Đảng Cộng sản lãnh đạo, thì nhà nước Việt Nam cũng đồng thời bị ép buộc có cái nhìn thực tế hơn khi bước ra ‘biển lớn’ và giao dịch toàn cầu với nhà đầu tư nước ngoài.
Các chủ nợ dễ tính trong nhóm có thể thương thảo lại gói nợ, tuy nhiên với những quỹ như quỹ đặc biệt từ Texas, hoặc quỹ ‘tất cả vì lợi nhuận’ tại Hong Kong, thì một khi có gì đó ko ổn, thì mai sau khó mà tiếp cận họ.
-----------------------------------
Thì ra, khi VINASHIN nói hồi tháng 1 họ "trả tiền lời" cho số nợ không tiền trả hồi tháng 12 năm ngoái, số tiền "tạm ứng" này chẳng phải bằng đồng xu teng USD nào, mà chỉ là "bond" (trái phiếu).Sướng chưa, kiểu "tui làm vậy, anh làm gì tui, giỏi thì vô đây kiện tui đi".
Họ không có tiền trả bond (cha), liền... in thêm bond (con) ra trả tiền lời cho số bond cũ (cha) họ quỵt.
Rồi khi bond con đáo hạn, chắc họ sẽ in ra bond cháu trả tiền lời cho bond con họ không tiền trả.
Đúng là sản phẩm "đặc chế", sáng kiến chưa ai có, của cái gọi là KT thị trường theo định hướng XHCN.
-----------------------------------
Trong 70 ngày nữa thôi, đầu tháng 6, VINASHIN sẽ phải trả THÊM $60 triệu, đang khi họ làm ăn thế này:Ngoài ra, còn món nợ 150 triệu USD Deutsche Bank dàn xếp năm 2007, sắp đáo hạn vài tháng tới, theo bài trên của Financial Times.Như vậy, nếu muốn các accounts "current", VINASHIN phải chạy $120 triệu trả cho Credit Suisse, $150 triệu trả cho Deutsche Bank, thêm đủ loại tiền phạt.
Ai từng mượn nợ ngân hàng đều biết, như credit card, trả trễ 1 ngày, số tiền có khi chỉ 1 xu Mỹ, còn bị phạt $35. Nay VINASHIN trả trễ hạn $60 triệu từ tháng 12/2010, đến nay tiền lời, tiền phạt, lên gần bằng số này.
Có trên 20 chủ nợ trong món nợ Credit Suisse dàn xếp, theo bài trên, 1 số đã liên lạc với luật sư bên VN định thưa kiện VINASHIN.
Nhưng khó thắng nổi, bài trên công nhận, khó có quan tòa và tòa án nào dám xử, và thi hành bản án, cho dù các chủ nợ có thắng.
Do đó, một số muốn bỏ cuộc, "write off" để lấy tiền bảo hiểm, thường chỉ 80%, nhưng Chủ tịch VINASHIN thì nói: “Nói chung chủ nợ ủng hộ chúng tôi” (**)--
(*)
http://blogs.ft.com/beyond-brics/2011/03/07/vinashin-a-lesson-for-investors-and-government/(**)
http://vneconomy.vn/20110326071228599P0C5/chu-tich-vinashin-noi-chung-chu-no-ung-ho-chung-toi.htm